سیستم های اعلام و اطفاء حریق  به پنج دسته ذیل  تقسیم می شوند:

۱ – سیستم های متعارف (آدرس ده بوسیله چراغ هشداردهنده)                         Conventional System

۲ – سیستم های آدرس پذیر با نمایشگر                                                 LCD  Addressable  system

۳- سیستم های هوشمند                                                                                   Intelligent  system

۴- سیستم های رادیویی یا بی سیم                                                                        Wireless system

۵- سیستم های مدیریت ساختمان                                       BMS=Building  Management  system

سیستم اعلام حریق متعارف 

سیستم متعارف اعلام حریق از انواع سیستم های اعلام حریق قدیمی است که علاوه بر تغییرات کیفی اندک، همچنان مورد استفاده قرار می گیرد.

در این سیستم چندین آشکارساز و شستی که یک منطقه از ساختمان را پوشش می دهند در قالب یک مدار بهم پیوسته و به تابلوی کنترل مرکزی متصل می شوند. بنابراین هر مدار نماینده یک منطقه است.

اجزای سیستم اعلام حریق:

تابلوی کنترل مرکزی:

تابلوهای کنترل مرکزی برای دریافت سیگنال های ارسالی از سوی شستی ها و آشکارسازهای اتوماتیک و راه اندازی هشدار دهنده های دیداری و شنیداری و نیز تعیین محل وقوع حریق و در مجموع مدیریت و اداره کل سیستم نقش اصلی را به عهده دارند.

آشکارسازهای اتوماتیک حریق:

آتش با دود، حرارت و نورهای مادون قرمز و ماورای بنفش شعله همراه است و آشکارسازهای اتوماتیک با حس کردن هر یک از این اثرات می توانند به وقوع آتش سوزی پی ببرند. بر همین اساس آشکارسازها در سه گروه کلی حساس به دود، حرارت و شعله قرار می گیرند.

شستی های اعلام حریق:

شستی ها مانند یک سوئیچ عمل می کنند و عملکرد آنها بصورت دستی می باشد. فرد یا افرادی که به وقوع حریق پی برده اند میتوانند با اعمال فشاری اندک و شکستن شیشه روی شستی موجب فعال شدن مدار گردند.

اعلام کننده های شنیداری:

آژیرها، زنگ ها و بوق ها وسایل رایج برای اعلام خطر و هشدار هستند. پخش پیام های هشدار با صدای ضبط شده از طریق بلندگوها نیز روش دیگری برای اعلام شنیداری است.

نوع دیگری از اعلام های شنیداری نه بصورت عمومی بلکه بصورت اختصاصی و یا صدایی خفیف برای اطلاع متصدیان سیستم اعلام حریق بکار گرفته می شود، تا کاربران از طریق تابلوی کنترل مرکزی از وضعیت و عیوب احتمالی سیستم مطلع گردند.

نشانگرهای دیداری:

انواع چراغ های هشدار از نوع گردان و چشمکزن در راهروها، سرسراها و بالای درب اتاق ها به عنوان نشانگرهای عمومی و انواع دیودهای نشانگر در روی تابلوی کنترل مرکزی برای تعیین عیوب و وضعیت سیستم از جمله نشانگرهای دیداری هستند.

تجهیزات کمکی و واسطه ای:

انواع مبدل ها و بردهای میانجی ورودی و خروجی برای برقراری ارتباط بین دو چیز یا چند سیستم مختلف

انواع رله ها و بردهای میانجی برای کنترل سیستم تهویه، درهای حریق، درهای اضطراری، فراخوانی آسانسور

مجزا کننده های اتصال کوتاه برای حفاظت عملکرد مدار

انواع تجهیزات ارتباطی مانند شماره گیرهای خودکار تلفنی

انواع تجهیزات آزمایش سیستم

تابلوها تکرار کننده اعلام حریق بر کنترل وضعیت از چند نقطه

کابل ها، سیم ها، سینی ها، جعبه تقسیم ها و لوله ها برای برقراری ارتباط بین اجزای مختلف سیستم

تابلوی کنترل مرکزی:

تابلوی کنترل مرکزی در حقیقت مغز سیستم اعلام حریق می باشد، که ضمن پایش کلیه ورودی ها، کلیه سیستم های خروجی را نیز کنترل می کند. در عین حال توان الکتریکی کلیه بخش ها از طریق همین تابلو تامین می شود.

منبع تغذیه اصلی تابلوهای کنترل از نوع AC و منبع تغذیه ثانویه آنها از نوع DC است. انواع آشکارسازها و شستی ها، تجهیزات ورودی تابلوی کنترل محسوب می شوند.

آژیرها، چراغ های هشدار و انواع تجهیزات عمل کننده دیگر مانند رله های فراخوان آسانسور، درهای اضطراری و دمپرهای حریق از جمله تجهیزات خروجی محسوب می شوند.

انتخاب تابلوی کنترل مرکزی اعلام حریق تابعی است از اندازه ساختمان، کاربری، تعداد مناطق و تجهیزات مورد نیاز ورودی و خروجی اعلام حریق می باشد.

تابلوهای مرکزی باید در نقاطی از ساختمان نصب شوند که احتمال وقوع حریق در آنها کمتر است و درعین حال رفت و آمد پرسنل نگهداری کننده ساختمان در آنجا بیشتر است.

محل نصب تابلوی مرکزی اعلام حریق باید کاملاً روشن باشد. بنابراین لازم است مکانی که در آن تابلوی کنترل مرکزی نصب شده است مجهز به سیستم روشنایی اضطراری باشد.

صحت عملکرد سیستم، تغییر آدرس ها، امکانات برنامه ریزی و دلخواه سازی، تنظیم زمان، راه اندازی مجدد آشکارسازها، ساکت نمودن آژیرها و خاموش نمودن تجهیزات هشدار دیداری، ذخیره اطلاعات و رویداها، نمایش وضعیت، برقراری ارتباط تلفنی با مراکز مسئول، چاپ گزارش ها و کنترل کلیه رله ها از جمله عملیاتی است که تابلوی کنترل مرکزی اعلام حریق قادر به انجام آنها می باشد.

برهمین اساس تابلوهای کنترل مرکزی ممکن است شامل همه و یا تعدادی از کلیدها و دیودهای نمایشگر زیر باشند.

البته تابلوهای کنترل مرکزی هوشمند یا آدرس پذیر جدا از چراغ های راهنما، دارای صفحه نمایشگر مخصوص (Display) هستند و امکان اتصال به رایانه و ثبت اتفاقات از طریق آن را نیز دارند و در عین حال می توانند با تجهیزاتی چون مودم (Modem) یا کارت شبکه از راه دور نیز کنترل شوند.